Mụn cóc là một bệnh da liễu phổ biến, có thể gặp ở mọi lứa tuổi và thường xuất hiện do virus HPV xâm nhập gây ra. Mặc dù không gây nguy hiểm đến sức khỏe nhưng mụn cóc có khả năng lây lan nhanh chóng, làm mất thẩm mỹ và khó chịu. Để hiểu rõ hơn mụn cóc là gì? Nguyên nhân, dấu hiệu và phòng ngừa lây lan, hãy cùng YB Spa tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây nhé.
Hiện tượng mụn cóc là gì?
Mụn cóc hay còn gọi là mụn cơm, là một bệnh lý ngoài da phổ biến và lành tính. Được hình thành do sự xâm nhập của virus Papilloma ở người (HPV) qua các vết thương hở hoặc các vết trầy xước trên da, từ đó kích thích quá trình tăng sinh tế bào bất thường và hình thành mụn cóc.
Hiện nay, có hơn 100 chủng HPV khác nhau, trong đó có các loại như HPV 1, 2, 4, 7, 27 và 57 thường gây ra mụn có ở tay và chân, còn các loại HPV 6 và 11 thường liên quan đến mụn cóc sinh dục.
Mặc dù mụn cóc không gây nguy hiểm nghiêm trọng cho sức khỏe, nhưng việc điều trị có thể kéo dài và tạo ra tâm lý khó chịu cho người bệnh và ảnh hưởng đến thẩm mỹ, đặc biệt là khi chúng xuất hiện ở những vị trí dễ thấy trên cơ thể như: Mụn cóc ở tay, chân,…
Nguyên nhân bị mụn cóc
Một số nguyên nhân chính gây nổi mụn cóc là do:
- Tiếp xúc trực tiếp với người bệnh hoặc với bề mặt da có chứa virus HPV.
- Sử dụng chung các vật dụng cá nhân như khăn tắm, dao cạo hoặc quần áo với người bệnh.
- Lây qua đường quan hệ tình dục không an toàn với người mang virus HPV, gây ra mụn cóc sinh dục ở trên người.
- Ngoài ra, những hành động như cắn móng tay, cạo lớp biểu bì hoặc cạo râu cũng có thể tạo ra các vết trầy xước trên da, từ đó tạo điều kiện cho virus HPV xâm nhập và gây bệnh.
Những đối tượng có nguy cơ bị mụn cóc
Mụn cóc có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi và giới tính, nhưng một số đối tượng có nguy cơ cao hơn là:
- Trẻ em là nhóm có tỷ lệ mắc mụn cóc cao nhất, vì do môi trường vui chơi của các bé thường chứa nhiều virus HPV. Chẳng hạn như khi chơi đất, cát, cắn móng tay hoặc thường xuyên không mang giày dép.
- Nhóm trẻ từ 10-20 tuổi cũng có tỷ lệ mắc mụn cóc cao do sự tiếp xúc thường xuyên với môi trường chứa virus gây bệnh.
- Những người có hệ miễn dịch suy yếu hoặc đang mắc các bệnh tự miễn dịch như lupus ban đỏ, HIV/AIDS hoặc những người cấy ghép nội tạng.
- Người lớn tuổi hoặc những người mắc bệnh rối loạn chuyển hóa, suy nhược thần kinh.
Dấu hiệu của mụn cóc
Mụn có thường xuất hiện dưới dạng các nốt sần sùi, có màu da hoặc xám trắng và có nhiều hình dạng khác nhau. Một số mụn cóc có hình dạng giống như súp lơ với nhiều nhú nhỏ, trong khi một số loại khác lại có bề mặt phẳng. Đôi khi, mụn có có thể tập hợp lại thành nhóm hoặc phát triển thành khối u lớn, có hình dạng giống như thân cây.
Mặc dù hầu hết mụn cóc thường không gây đau đớn, nhưng một số có thể gây khó chịu, đặc biệt là khi chúng xuất hiện ở những khu vực chịu áp lực hoặc khi đi lại, tì đè hoặc mụn cóc ở dưới lòng bàn chân.
Ngoài cảm giác khó chịu, một số dấu hiệu khác của mụn cóc có thể kể đến như chảy máu nhẹ, cảm giác bỏng rát hoặc ngứa ngáy. Nhất là khi mụn cóc xuất hiện ở vùng sinh dục, người bệnh có thể cảm giác ngứa hoặc kích ứng tại khu vực này.
Bị mụn cóc có nguy hiểm không?
Mụn có chủ yếu là bệnh lành tính và không gây nguy hiểm cho sức khỏe trong đa số các trường hợp. Thông thường, mụn có thường tự biến mất hoặc có thể dễ dàng điều trị mà không gặp phải vấn đề nghiêm trọng. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, mụn cóc có thể dẫn đến một số biến chứng nghiêm trọng như:
- Mụn cóc sinh dục nữ là tác nhân dẫn đến ung thư cổ tử cung, ung thư hậu môn hoặc ung thư vòm họng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
- Có thể để lại sẹo lồi hoặc sẹo lõm trên da nếu không được điều trị đúng cách, ảnh hưởng đến thẩm mỹ và giảm sự tự tin cho người bệnh.
- Nếu mụn cóc bị vỡ hoặc cạy bỏ không đúng cách, vết thương có thể bị nhiễm trùng do vi khuẩn xâm nhập, khiến tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.
Phân loại mụn cóc
Mụn cóc có nhiều loại khác nhau và mỗi loại đều có những đặc điểm, vị trí xuất hiện riêng. Dưới đây là một số phân loại phổ biến:
- Mụn cóc thông thường (common warts): Đây là loại mụn cóc phổ biến nhất, xuất hiện ở bàn tay, ngón tay, đầu gối hoặc ngón chân. Mụn có thông thường sẽ có bề mặt thô ráp, sần sùi và thường có màu đen hoặc xám, kích thước từ 1mm đến 1cm. Một số mụn cóc còn có đốm đen do máu đông xuất hiện trên bề mặt.
- Mụn cóc phẳng (plane warts): Loại mụn cóc này có kích thước nhỏ, khoảng 5mm và bề mặt thường nhẵn trơn hơn các loại mụn khác. Thường xuất hiện ở trên mặt trẻ em, vùng da dưới cằm hoặc trên bàn chân của phụ nữ và có khả năng lây lan sang các vùng da lân cận.
- Mụn cóc lòng bàn chân (verruca): Thường xuất hiện ở lòng bàn chân hoặc gót chân, gây đau đớn khi đi lại và đặc biệt là khi phải chịu áp lực từ nền đất. Mụn cóc lòng bàn chân có 2 loại chính là Myrmecia (do virus HPV type 1 gây ra) thường phát triển sâu vào trong và gây cảm giác đau khi đi lại, trong khi Mosaic (do HPV type 2) là những mụn cóc nhỏ, ít gây đau nhưng lại tập trung thành từng đám.
- Mụn cóc sợi mảnh (filiform warts): Thường xuất hiện ở những vùng như mắt, miệng, mũi, cổ hoặc các nếp gấp của khủy tay, bẹn, nách. Mụn cóc sợ mảnh có dạng giống như bông súp lơ mọc lên từ da, thường không gây đau nhưng phát triển khá nhanh.
- Mụn cóc quanh móng: Loại mụn có này có bề mặt thô ráp và sần sùi, gây đau khi tiếp xúc và ảnh hưởng đến sự phát triển của móng.
- Mụn cóc sinh dục: Thường xuất hiện ở vùng kín, bao gồm vùng mu và âm hộ ở phụ nữ hoặc vùng bìu, mụn cóc sinh dục nam xuất hiện ở dương vật nam giới. Loại mụn này thường có dạng sần sùi, giống như bông súp lơ và thường dễ nhầm lẫn với sùi mào gà.
Mụn cóc có lây lan không?
Câu trả lời là CÓ. Mặc dù không phải là bệnh nguy hiểm nhưng mụn cóc có thể lan truyền từ người này sang người khác, hoặc từ vùng da này sang vùng da khác của cùng một người. Ngoài ra, mụn có có thể lây lan qua nhiều con đường khác nhau như:
- Tiếp xúc trực tiếp: Vì virus HPV có thể lây qua việc tiếp xúc trực tiếp với các nốt mụn cóc của người bị nhiễm. Chỉ cần một lần tiếp xúc trực tiếp với vùng da bị tổn thương là đủ để virus xâm nhập và gây bệnh.
- Dùng chung vật dụng cá nhân: Mụn cóc có thể lây lan khi người bệnh sử dụng chung các vật dụng cá nhân như dao cạo, khăn tắm, giày dép, quần áo hay kềm bấm móng tay với người khác.
- Vết xước: Những vết xước trên da do cắn móng tay, làm móng hoặc đi chân trần trong môi trường không sạch sẽ là cơ hội để virus xâm nhập và gây mụn cóc.
- Cào, gãi hoặc nặn mụn cóc không đúng cách: Khi người bệnh chạm vào hoặc nặn mụn cóc, virus có thể lây lan sang các vùng da khác của cơ thể, khiến cho tình trạng ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn.
Một số biện pháp điều trị mụn cóc
Điều trị mụn cóc tại nhà
Dưới đây là các cách điều trị mụn cóc tại nhà đơn giản và hiệu quả mà bạn có thể xem xét áp dụng:
Điều trị bằng thuốc bôi chứa acid salicylic
Một trong những phương pháp điều trị mụn cóc phổ biến là sử dụng thuốc bôi chứa acid salicylic. Trước khi bôi thuốc, bạn nên ngâm mụn cóc trong nước ấm để giúp mềm da và tăng hiệu quả điều trị. Để có kết quả tốt, bạn cần bôi thuốc đều đặn trong 2-3 tháng.
Lưu ý là tránh để acid salicylic tiếp xúc với vùng da khỏe mạnh và bảo phải quản thuốc ở nơi khô ráo. Ngoài ra, phương pháp thuốc trị mụn cóc sẽ không phù hợp với những người bệnh đái tháo đường hoặc đang mắc các vấn đề về tim mạch.
Sử dụng cantharidin để trị mụn cóc
Cantharidin là một chất được chiết xuất từ bọ cánh cứng, có tác dụng làm phồng rộp da và làm bong mụn cóc hiệu quả. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ nên thực hiện dưới sự giám sát của bác sĩ da liễu vì nó có thể gây kích ứng hoặc đau đớn cho người bệnh.
Sử dụng các biện pháp dân gian
Một số mẹo trị mụn cóc dân gian tại nhà từ các nguyên liệu tự nhiên cũng khá hiệu quả như:
- Tỏi: Chứa allicin có tính kháng khuẩn và chống nấm mạnh mẽ. Bạn có thể giã nát tỏi, lấy nước cốt thoa lên các nốt mụn cóc mỗi ngày từ 2 – 3 giờ rồi rửa lại bằng nước ấm. Kiên trì thực hiện sẽ giúp mụn cóc dần teo lại.
- Vỏ chuối xanh: Lột vỏ chuối xanh và đem chà xát mặt trong lên các nốt mụn, sau đó để nhựa chuối tự khô lại trên mụn. Thực hiện lặp lại ngày 2 lần sẽ thấy mụn cóc giảm dần sau vài tuần.
- Lá tía tô: Giã nát lá tía tô và đắp lên mụn cóc, cố định bằng vải mềm hoặc gạc, sau đó để qua đêm. Phương pháp này giúp mụn cóc giảm sưng và dần bong ra sau một thời gian kiên trì áp dụng.
- Giấm táo: Nhờ tính axit mạnh nên giấm táo có thể mài mòn được mụn cóc. Bạn có thể thấm giấm táo vào bông gòn rồi áp lên mụn cóc 3 – 4 lần mỗi ngày để đạt hiệu quả.
- Nha đam: Với tính làm dịu và chữa lành, nha đam có thể giúp điều trị mụn cóc hiệu quả. Bạn chỉ cần bẻ lá nha đam và bôi nhựa trong suốt lên nốt mụn cóc để giúp mụn nhanh chóng teo lại.
Điều trị mụn cóc tại các trung tâm y tế
Khi mụn cóc không đáp ứng với các phương pháp điều trị tại nhà hoặc mụn có phát triển thành dạng nặng, lây lan rộng, bệnh nhanh có thể lựa chọn các phương pháp điều trị tại các trung tâm y tế như:
Áp lạnh (Cryotherapy)
Áp lạnh là phương pháp sử dụng nitơ lỏng để đóng băng mụn cóc. Quá trình này sẽ diễn ra quá nhiều lần điều trị, mỗi lần cách nhau từ 1 – 2 tuần. Nitơ lỏng sẽ làm cho mụn cóc bị đóng băng, tạo thành vết phồng rộp, sau đó tự bong ra.
Tuy nhiên, phương pháp này có thể gây đau, sẹo và thậm chí là thay đổi sắc tố da, đặc biệt là với những người có da sáng hoặc tối màu.
Phẫu thuật điện kết hợp nạo (Electrosurgery and Curettage)
Đây là phương pháp kết hợp đốt mụn có bằng điện và nạo thủ công. Nó thường được áp dụng cho mụn cóc có kích thước nhỏ, dưới 2cm và ở các vùng bằng phẳng. Trước khi tiến hành, người bệnh sẽ được gây tê tại chỗ, sau đó tiến hành đốt và nạo.
Phương pháp này ít gây nhiễm trùng và vết thương lành nhanh chóng. Tuy nhiên, tỉ lệ tái phát mụn cóc vẫn có thể xảy ra do chưa loại bỏ được hoàn toàn các tế bào gây mụn.
Cắt bỏ mụn cóc
Phương pháp này thường được chỉ định đối với các mụn cóc filiform (dạng nhú). Đây là một thủ thuật loại bỏ mụn cóc nhanh chóng, nhưng có thể để lại sẹo, nhất là khi mụn cóc nằm ở những vùng da mỏng và nhạy cảm.
Điều trị bằng laser C02
Sử dụng ánh sáng từ máy laser C02 Fractional, bác sĩ sẽ đốt nóng và phá hủy các mạch máu nhỏ bên trong mụn cóc. Phương pháp này giúp loại bỏ triệt để các mụn cóc cứng đầu, ngăn chặn sự lây lan sang những vùng da khác. Tuy nhiên, điều trị bằng laser có thể gây đau và để lại sẹo sau khi chữa trị.
Mụn cóc có đau không?
Mụn cóc thường không gây đau đớn, nhưng mức độ khó chịu có thể thay đổi tùy thuộc vào vị trí và kích thước của mụn cóc. Đối với những mụn có nằm trên những vùng da mềm như tay, chân,… thường có xu hướng không đau, nhưng nếu có sự ma sát hoặc áp lực lên mụn cóc như đi giày thì mụn cóc có thể gây cảm giác đau nhẹ hoặc khó chịu.
Chế độ dinh dưỡng cho người bị mụn cóc
Nên ăn
- Trái cây tươi và rau xanh: Những thực phẩm này giàu vitamin C và chất chống oxy hóa, giúp tăng cường sức đề kháng của cơ thể, ngăn ngừa viêm nhiễm và hỗ trợ quá trình phục hồi da nhanh chóng.
- Ngũ cốc nguyên hạt: Các loại ngũ cốc như yến mạch, lúa mì, gạo lứt cung cấp nhiều chất xơ và vitamin nhóm B, giúp duy trì sức khỏe tổng thể và ổn định đường huyết, hỗ trợ miễn dịch hoạt động hiệu quả.
- Thực phẩm giàu kẽm: Kẽm là khoáng chất quan trọng giúp tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ phục hồi da. Người bệnh mụn cóc có thể bổ sung kẽm từ thực phẩm như hạt bí, hạt hướng dương, thịt gia cầm, hải sản và các loại đậu.
- Chất béo lành mạnh: Các loại dầu như dầu ô liu, dầu hạt cải và các loại hạt chứa omega -3 giúp giảm viêm và bảo vệ tốt cho sức khỏe làn da.
Kiêng ăn
- Thực phẩm chế biến sẵn và hạn chế đường: Những thực phẩm này có khả năng gây viêm nhiễm và khiến cho mụn có dễ lây lan và lâu lành hơn.
- Thực phẩm giàu chất béo bão hòa: Như các loại thức ăn nhanh, thực phẩm chiên rán nhiều dầu mỡ sẽ gây ra tình trạng viêm, ảnh hưởng đến sức khỏe và hệ miễn dịch.
- Thức uống chứa cồn và caffein: Những đồ uống này có thể làm giảm khả năng phục hồi của cơ thể, ảnh hưởng đến giấc ngủ và hệ miễn dịch.
Một số biện pháp phòng ngừa mọc mụn cóc
Mụn có là một bệnh da liễu phổ biến và có khả năng lây lan nhanh chóng. Để ngăn ngừa sự xuất hiện và lây lan của mụn cóc, bạn cần thực hiện một số biện pháp phòng ngừa chủ động như sau:
- Không chạm tay hoặc cạo mụn cóc của bản thân hoặc người khác, vì việc tiếp xúc trực tiếp có thể khiến virus lây lan sang các vùng da khác hoặc cho người khác.
- Tránh sử dụng chung các vật dụng cá nhân như khăn tắm, dao cạo râu, bấm móng tay, quần áo hay giày dép với người khác. Vì virus gây mụn cóc có thể tồn tại trên bề mặt của những vật dụng này và dễ dàng lây lan.
- Hạn chế đến những khu vực công cộng như hồ bơi, phòng thay đồ,… khi cơ thể đang có các vết thương hở hoặc vết xước trên da.
- Tiêm vaccine HPV và sử dụng các biện pháp phòng ngừa khi quan hệ tình dục là một biện pháp phòng ngừa mụn cóc hiệu quả, đặc biệt là mụn cóc sinh dục.
- Không cắn móng tay hoặc cạo lớp biểu bì, vì những hành động này có thể làm da bị xước, từ đó tạo điều kiện cho virus xâm nhập và gây mụn cóc.
- Khi mắc phải mụn cóc, bạn cần tránh gãi, cắt hay nặn mụn cóc. Việc này không chỉ làm tổn thương vùng da xung quanh mà còn khiến virus lây lan rộng ra các khu vực khác trên cơ thể.
Kết luận
Hy vọng những thông tin trên mà YB Spa đã cung cấp sẽ giúp bạn có thêm kiến thức hữu ích về các nguyên nhân, dấu hiệu, cách điều trị và biện pháp phòng ngừa mụn cóc lây lan hiệu quả. Nếu như bạn đang có nhu cầu triệt lông, trị mụn hoặc làm đẹp như, phun xăm, chăm sóc da chuyên sâu,… Hãy đến ngay Viện Thẩm Mỹ YB Spa để được tư vấn và lên phác đồ điều trị thích hợp nhé.
Thông tin liên hệ:
- Địa chỉ: Số 16, đường M, Phường An Phú, Quận 2, TP.HCM
- Email: mail.ybgroup@gmail.com
- Hotline: 0764.208.777
- Website: https://ybspa.vn/
- Hệ thống chi nhánh
