Mụn viêm là tình trạng mụn trên da phổ biến mà rất nhiều người gặp phải, đặc biệt là ở tuổi dậy thì. Mụn viêm gây mất thẩm mỹ và khiến cho nhiều người tự ti, khó chịu khi sinh hoạt cũng như học tập và làm việc. Vậy mụn viêm là gì và điều trị như thế nào cho hiệu quả? YB Spa sẽ cung cấp cho bạn tất tần tật những vấn đề về mụn viêm qua bài viết dưới đây.
Mụn viêm là gì?
Mụn viêm là mụn tương tự mụn trứng cá nhưng nặng hơn, xảy ra khi các nang lông bị tắc nghẽn bởi dầu thừa và tế bào chết. Mụn viêm thường xuất hiện khi vi khuẩn Propionibacterium acnes gây viêm nhiễm trong nang lông, dẫn đến các triệu chứng như sưng đỏ, đau nhức và mọc mủ.
Mụn viêm thường có biểu hiện sưng đỏ, không có chân, đầu cứng và gây hiện tượng đau nhức, khó chịu khi chạm vào. Mụn viêm tồn tại sâu dưới lỗ chân lông, nếu để lâu không xử lý có thể làm tình trạng viêm rộng ra, gây ảnh hưởng đến các vùng da xung quanh và để lại sẹo.
Mụn viêm được hình thành như thế nào?
Tương tự như mụn trứng cá, mụn viêm cũng được hình thành qua 4 giai đoạn:
Giai đoạn 1: Tăng tiết bã nhờn
- Trong quá trình này, do các yếu tố như thay đổi hormone, chế độ ăn uống hoặc bị stress khiến cho tuyến bã nhờn sản xuất quá nhiều dầu.
- Ngoài ra, dầu thừa từ các loại kem bôi cùng tế bào chết sẽ làm bít tắc lỗ chân lông.
Giai đoạn 2: Tắc nghẽn lỗ chân lông
- Khi tế bào chết không bong tróc kịp thời, kết hợp dầu thừa tạo thành “comedo” (mụn đầu đen hoặc mụn đầu trắng).
- Sau đó, các vi khuẩn Propionibacterium acnes (vi khuẩn gây mụn) gặp môi trường bít tắc sẽ sinh sôi và gây viêm nhiễm.
Giai đoạn 3: Viêm nhiễm
- Các vi khuẩn gây mụn xâm nhập vào da, viêm nhiễm và tích tụ thành khối lớn.
- Các tế bào bạch cầu và các chất trung gian hóa học được giải phóng, gây sưng đỏ, đau nhức và hình thành mủ.
Giai đoạn 4: Hình thành mụn viêm
- Giai đoạn đầu của quá trình hình thành mụn, da xung quanh sẽ sưng đỏ và đau nhức. Sau đó, viêm nhiễm sẽ nặng hơn, hình thành mủ bên trong mụn. Cuối cùng, viêm nhiễm vào sâu trong da, hình thành mụn bọc.
Cách nhận biết mụn viêm
Mụn viêm sẽ dễ nhận biết hơn so với các loại mụn thông thường khác nhờ những đặc điểm nổi bật của nó. Mỗi giai đoạn hình thành mủ sẽ có những biểu hiện khác nhau, sau đây là những dấu hiệu phổ biến thường gặp:
- Đau nhức: Khi sờ tay lên da mặt sẽ có cảm giác đau nhức hoặc đau khi giãn cơ mặt, cười nói và biểu cảm.
- Sưng đỏ: Vùng da xung quanh mụn bắt đầu sưng lên và có màu đỏ.
- Xuất hiện mủ: Một vài loại mụn viêm sẽ có mủ bên trong nếu đầu mụn có chóp trắng. Đầu mụn viêm màu đỏ có thể có máu bên trong.
- Khi viêm nhiễm đến giai đoạn mụn bọc, cảm giác đau nhức sẽ nặng hơn, tạo thành các bọc, sưng to và khó nặng hơn.
Các loại mụn viêm thường gặp
Dựa vào các cách nhận biết trên, mụn viêm sẽ được chia thành nhiều loại, dưới đây là các loại phổ biến thường gặp:
Mụn viêm đỏ: Không có đầu mụn, sưng đỏ và gây đau nhức. Đây là loại mụn thường gặp nhất, rất khó nặn vì không thấy nhân mụn, dễ để lại sẹo và gây mất thẩm mỹ cho khuôn mặt.
Mụn viêm mủ: Đầu mụn có nốt màu trắng hoặc màu vàng. Lúc này là giai đoạn vi khuẩn gây mụn đã viêm nhiễm và tạo ra mủ.
Mụn bọc: Mụn bọc có nốt mụn lớn, cứng và sưng đỏ, nằm sâu ở dưới da, gây đau nhức. Mụn bọc rất khó nặn vì viêm nhiễm đã vào sâu bên trong, tạo nhanh các khối u nhỏ.
Mụn nang: Các mụn viêm tập hợp thành ổ mủ lớn nhỏ, gây đau nhức dữ dội và thường nốt mụn rất lớn. Khi này, viêm nhiễm đã nghiêm trọng và phá hủy các mô da xung quanh.
Nguyên nhân gây ra mụn viêm là gì?
Mụn viêm xuất hiện do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm cả bên trong và bên ngoài da. Các nguyên nhân chủ yếu hình thành mụn viêm là do:
Sự thay đổi hormone:
- Thường xảy ra ở tuổi dậy thì, trong chu kỳ kinh nguyệt hoặc trong lúc mang thai.
- Ở tuổi dậy thì, hormone androgen kích thích tuyến bã nhờn hoạt động mạnh mẽ, sản sinh quá nhiều dầu gây bít tắc bên dưới da.
- Trong chu kỳ kinh nguyệt, sự thay đổi mạnh mẽ của hormone estrogen và progesterone cũng ảnh hưởng đến quá trình sản xuất dầu của da và gây mụn.
Vi khuẩn gây mụn (Propionibacterium acnes): Loại vi khuẩn này sống trong lỗ chân lông và khi có điều kiện thuận lợi (như bã nhờn dư thừa, tế bào chết) sẽ sinh sôi và gây viêm nhiễm, hình thành mụn viêm.
Tắc nghẽn lỗ chân lông:
- Lớp tế bào chết trên da nếu không được loại bỏ sẽ tích tụ cùng bã nhờn, tạo thành “comedo” (mụn đầu đen hoặc đầu trắng) gây bít tắc lỗ chân lông.
- Lượng dầu thừa từ các loại kem bạn bôi lên da cũng có thể gây tắc nghẽn lỗ chân lông, tạo điều kiện vi khuẩn gây mụn phát triển.
Vệ sinh da không đúng cách:
- Việc không rửa mặt thường xuyên hoặc rửa mặt quá nhiều lần trong ngày đều không tốt và có thể gây hại cho da mặt của bạn.
- Ngoài ra, sử dụng các loại mỹ phẩm tẩy rửa quá mạnh sẽ làm mất đi lớp dầu bảo vệ tự nhiên của da, làm vi khuẩn dễ xâm nhập và gây mụn.
Các nguyên nhân khác:
- Ngoài những nguyên nhân trên, còn có các nguyên nhân khác gây nên mụn viêm như: chế độ ăn uống không hợp lý, stress và căng thẳng, môi trường bị ô nhiễm,…
Cách trị mụn viêm dứt điểm hiệu quả
Trước hết, hãy xem xét tình trạng mụn hiện tại của bạn sau đó tìm ra cách trị mụn viêm phù hợp. Hãy cân nhắc hai cách dưới đây, tuy nhiên trước khi tiến hành hãy tham khảo lời khuyên của bác sĩ da liễu để được hỗ trợ tốt nhất.
Điều trị mụn viêm bằng thuốc kê đơn
Tùy vào từng tình trạng da mà bác sĩ sẽ kê đơn cho bạn sao cho phù hợp. Thường sẽ có các loại thuốc chính sau:
Thuốc kháng sinh:
- Dạng uống: Doxycycline, Tetracycline, Minocycline… có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn P. acnes gây viêm.
- Dạng bôi: Clindamycin, Erythromycin… giúp giảm viêm và kháng khuẩn tại chỗ.
Retinoids:
- Tretinoin, Adapalene: Giúp làm thông thoáng lỗ chân lông, giảm sừng hóa và thúc đẩy quá trình tái tạo da.
- Isotretinoin: Thuốc mạnh, thường dùng cho trường hợp mụn nặng, có tác dụng giảm tiết dầu và tiêu diệt vi khuẩn.
Thuốc kháng sinh androgen:
- Spironolactone: Giảm tác động của hormone androgen, giúp giảm tiết bã nhờn. Lưu ý loại thuốc này không phù hợp với nam giới do nguy cơ gây nên chứng vú to.
Thuốc kết hợp:
- Benzoyl peroxide + Clindamycin: Kết hợp tác dụng kháng khuẩn và giảm viêm.
Điều trị mụn viêm bằng thuốc không kê đơn, dược mỹ phẩm
Các thành phần thường có trong thuốc trị mụn viêm không kê đơn:
- Benzoyl peroxide: Có tác dụng giết chết vi khuẩn gây mụn, giảm viêm và làm khô nhân mụn.
- Salicylic acid: Có tác dụng làm sạch lỗ chân lông, loại bỏ tế bào chết và giảm sưng viêm.
- Tràm trà: Có tác dụng kháng khuẩn, giảm viêm và làm dịu da.
- Niacinamide: Chất thường thấy trong các sản phẩm bôi ngoài da, có tác dụng giảm tiết dầu, làm sáng da, cải thiện kết cấu da.
Ngoài ra còn có các sản phẩm dược mỹ phẩm hỗ trợ điều trị và ngăn ngừa mụn viêm như: Kem trị mụn, sữa rửa mặt, toner, kem dưỡng ẩm,…
Chăm sóc da bị mụn viêm như thế nào?
Điều trị da bị mụn viêm là quá trình đòi hỏi sự kiên nhẫn của bạn và cần có thời gian để có thể đạt hiệu quả tốt nhất. Dưới đây là một số lời khuyên của YB spa:
- Vệ sinh da đúng cách: Rửa mặt 2 lần/ngày, tẩy trang kỹ lưỡng và không chạm tay lên mặt.
- Sử dụng mỹ phẩm phù hợp: Thuốc trị mụn nên có các chất Benzoyl peroxide, Salicylic acid, Retinoids các chất này sẽ giúp tiêu diệt vi khuẩn gây mụn và tẩy tế bào chết, giúp tốc độ phục hồi của da nhanh hơn. Sử dụng sữa dưỡng ẩm, kem chống nắng phù hợp với da.
- Sử dụng các liệu pháp làm dịu tại nhà: Chườm đá tại nhà sẽ giúp giảm sưng và làm dịu da, sau đó đắp mặt nạ tự nhiên từ nha đam, mật ong, trà xanh sẽ giúp kháng viêm và làm dịu da.
- Xây dựng chế độ ăn uống khoa học, lối sống lành mạnh: Ngủ đủ giấc, tập thể dục đều đặn giúp tăng cường sức khỏe và bảo vệ tốt làm da.
Hiệu quả điều trị sẽ không thấy ngay lập tức nên đòi hỏi lặp lại quá trình trong thời gian dài, kết hợp tham khảo ý kiến của bác sĩ sẽ giúp quá trình đạt hiệu quả cao hơn.
Cần lưu ý gì khi chăm sóc da bị mụn viêm
Mụn viêm nếu không được điều trị và chăm sóc đúng cách sẽ dễ gây ra hậu quả nặng nề. Sau đây là một số lưu ý quan trọng dành cho bạn:
- Tuyệt đối không nên tự ý nặn mụn hoặc sử dụng các dụng cụ nặn chưa được vệ sinh sách sẽ để nặn mụn, tránh viêm nhiễm và mụn lây lan.
- Không sử dụng các mỹ phẩm có chứa chất tẩy rửa mạnh lên da gây kích ứng.
- Không sử dụng các sản phẩm thuốc có chứa thành phần nhóm Halogen, Corticoid.
- Để quá trình điều trị hiệu quả nhất, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc người có chuyên môn thường xuyên.
Cách ngăn ngừa mụn viêm tái phát
Sau khi điều trị, vi khuẩn vẫn có thể vào da và gây viêm nhiễm trở lại. Do đó, để ngăn ngừa mụn viêm tái phát, cần có các biện pháp chăm sóc da sau khi điều trị:
- Luôn giữ cho da mặt sạch sẽ bằng cách rửa mặt hằng ngày.
- Sử dụng mỹ phẩm lành tính, không gây kích ứng da.
- Trước khi ra trời nắng luôn thoa kem chống nắng để bảo vệ da khỏi tia UV.
- Hạn chế trang điểm thường xuyên, không trang điểm quá dày và giữ lớp trang điểm quá lâu sẽ dễ khiến da dễ kích ứng và gây mụn.
Các biến chứng của mụn viêm
Mụn viêm khi không được điều trị đúng cách và kịp thời sẽ để lại nhiều biến chứng ảnh hưởng đến thẩm mỹ và sức khỏe làn da của bạn. Dưới đây là một số biến chứng thường gặp:
- Biến chứng về thẩm mỹ: Xuất hiện sẹo thâm khi mạch máu dưới da bị vỡ làm tăng sắc tố da, sẹo lõm khi các mô da bị tổn thương sâu. Sẹo và thâm mụn sẽ gây ảnh hưởng đến thẩm mỹ cho làn da của bạn và rất khó để điều trị.
- Biến chứng về sức khỏe: Nếu không được vệ sinh sạch sẽ, vi khuẩn có thể xâm nhập vào vết thương gây nhiễm trùng khiến tình trạng trở nên nặng hơn. Hơn nữa, vi khuẩn có thể lây lan mụn viêm ra khắp mặt thậm chí là cả cơ thể.
Câu hỏi thường gặp
Mụn viêm có tự hết được không?
Câu trả lời là có thể tự hết nhưng rất hiếm khi xảy ra.
Vì mụn viêm rất dễ viêm nhiễm nếu không biết điều trị đúng cách, các vi khuẩn bên trong da sẽ dễ viêm và hình thành mụn mới. Hơn nữa, nếu điều trị không kịp thời, tình trạng viêm nhiễm dễ trở nên mãn tính và khó điều trị hơn.
Có nên nặn mụn viêm không?
Tuyệt đối không nên nặn mụn viêm, đây là sai lầm nhiều người mắc phải và dễ gây ra hậu quả nghiêm trọng cho làn da của bạn.
Khi nặn mụn, bạn sẽ tạo ra các vết thương hở từ đó vi khuẩn dễ xâm nhập và khiến tình trạng nặng hơn. Việc dùng tay hoặc các dụng cụ nặn không đảm bảo vệ sinh dễ khiến mụn dễ viêm nhiễm, lâu lành và thậm chí là để lại sẹo trên da.
Nên ăn gì, kiêng gì khi bị mụn viêm?
Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong quá trình điều trị mụn viêm. Dưới đây là những gợi ý về thực phẩm nên ăn và nên kiêng khi bị mụn viêm:
- Thực phẩm nên ăn: Rau xanh, trái cây, các loại hạt (hạnh nhân, óc chó), cá (cá hồi, cá ngừ), thực phẩm giàu kẽm (hàu, thịt bò,…), thực phẩm giàu chất xơ.
- Thực phẩm nên kiêng: Đồ ngọt, bánh kẹo, thực phẩm nhiều dầu mỡ, thực phẩm cay nóng, sữa và các sản phẩm từ sữa.
Qua bài viết trên, YB Spa đã giải đáp cho bạn mụn viêm là gì, cách điều trị cũng như cách chăm sóc da để tránh bị mụn viêm. Mong rằng bạn đã có đầy đủ thông tin cần thiết để có thể bảo vệ làn da của mình. Hãy chú ý bảo vệ và yêu thương làn da của mình nhiều hơn bạn nhé!
