Nổi mụn nước trong miệng là tình trạng khá phổ biến có thể xảy ra ở cả trẻ em và người lớn. Tuy thường là biểu hiện lành tính như nhiệt miệng, viêm loét miệng do thiếu vitamin, nhưng cũng không loại trừ khả năng đây là dấu hiệu của các bệnh lý nhiễm khuẩn, virus hoặc bệnh tự miễn nguy hiểm. Cùng YB Spa tìm hiểu rõ nguyên nhân và lựa chọn cách điều trị phù hợp là điều rất quan trọng để tránh biến chứng và bảo vệ sức khỏe răng miệng một cách tốt nhất.
Nổi mụn nước trong miệng là gì?
Nổi mụn nước trong khoang miệng là tình trạng xuất hiện các vết phồng rộp nhỏ, chứa dịch lỏng trong suốt trên niêm mạc miệng như môi, lưỡi, má hoặc vòm họng. Những vết này thường gây đau, khó chịu và có thể kèm theo các triệu chứng như viêm, sưng hoặc đau rát. Mặc dù mụn nước có thể tự lành sau vài ngày nhưng nếu không được điều trị chúng có thể gây viêm loét, nhiễm trùng và lan rộng trong miệng, thậm chí để lại sẹo.
Triệu chứng nổi mụn nước trong miệng
Mụn nước trong miệng có thể gây ra những triệu chứng sau:
- Đau rát và viêm nhiễm: Khoang miệng sẽ cảm thấy đau rát, viêm nhiễm, có thể kèm theo viêm họng.
- Sưng không rõ nguyên nhân: Một số khu vực trong miệng bị sưng lên mà không có lý do rõ ràng.
- Nốt trắng áp xe: Các nốt trắng, thường xuất hiện trên và dưới lưỡi, có thể là dấu hiệu của mụn nước.
- Hạch dưới góc hàm: Dưới góc hàm có thể mọc những cục hạch nhỏ, và chúng có thể to dần theo thời gian.
- Sốt: Đặc biệt khi có nhiễm trùng, mụn nước có thể đi kèm với triệu chứng sốt.
- Khó nuốt: Viêm và sưng trong miệng có thể khiến việc nuốt trở nên đau đớn và khó khăn.
- Viêm loét và mụn mủ: Khi mụn nước bị bội nhiễm, có thể xuất hiện các vết loét và mụn mủ, gây đau đớn và khó chịu.
Ngoài những triệu chứng trên, trong trường hợp mụn nước bị nhiễm trùng nghiêm trọng, người bệnh có thể cảm thấy rét run, rối loạn nhịp tim, thậm chí rối loạn thị lực. Nếu gặp phải bất kỳ dấu hiệu nào trong số này nên thăm khám bác sĩ kịp thời để tránh biến chứng nguy hiểm.
Nguyên nhân gây nổi mụn nước trong miệng
Bệnh nhiệt miệng
Nhiệt miệng là tình trạng viêm nhiễm niêm mạc miệng, thường gặp và gây cản trở quá trình tiêu hóa thức ăn. Hầu hết mọi người đều bị ít nhất một lần trong đời. Dù nguyên nhân chính xác vẫn chưa được xác định nhưng các yếu tố như nóng trong người, căng thẳng, rối loạn nội tiết, viêm nha chu và tổn thương niêm mạc miệng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
Khi bị nhiệt miệng, bạn sẽ thấy xuất hiện những nốt mụn nước trong miệng, sau đó vỡ ra tạo thành vết loét có nền màu trắng hoặc vàng gây đau nhức và khó chịu. Vị trí các vết loét có thể xuất hiện ở lưỡi, nướu, má trong, môi trong. Nếu không chăm sóc đúng cách, nhiệt miệng có thể dẫn đến viêm nhiễm cấp tính, gây sốt, đau nhức và nổi hạch ở góc hàm.
Mụn rộp sinh dục
Mụn rộp sinh dục do virus herpes gây ra, lây qua quan hệ tình dục hoặc sử dụng chung đồ cá nhân. Triệu chứng đầu tiên là các vết loét nhỏ trong miệng, thường ở lưỡi, môi, nướu. Những vết loét này chứa dịch lỏng có virus, khi vỡ sẽ tạo thành vết loét đau rát và sau đó đóng vảy trong 7-10 ngày. Mặc dù các vết loét lành, virus vẫn tồn tại trong cơ thể và có thể tái phát khi hệ miễn dịch suy yếu.
Áp xe răng
Áp xe răng là một tình trạng nhiễm trùng tại răng hoặc nướu thường gây ra sự hình thành các mụn nước hoặc bọng nước trong khoang miệng. Nguyên nhân gây áp xe răng có thể là do sâu răng, viêm nướu, hoặc do chấn thương răng miệng khiến vi khuẩn xâm nhập và gây nhiễm trùng.
Khi bị áp xe, các vi khuẩn phát triển trong mô nướu hoặc chân răng tạo ra mụn nước chứa dịch mủ. Nếu không được điều trị, các mụn nước này có thể vỡ ra gây đau đớn và làm loét khu vực xung quanh ảnh hưởng đến các răng và mô nướu khỏe mạnh.
Bệnh tay chân miệng
Đây là bệnh do virus Coxsackievirus và Enterovirus gây ra, thường gặp ở trẻ em. Triệu chứng ban đầu thường là các nốt mụn nước trong miệng xuất hiện ở lưỡi, má trong, nướu.
Viêm họng hạt
Viêm họng hạt là tình trạng viêm nhiễm mãn tính của amidan, dẫn đến sự xuất hiện của các hạt lympho. Mặc dù không trực tiếp gây mụn nước trong miệng, nhưng viêm họng hạt có thể gây đau họng và khó nuốt, ảnh hưởng đến khoang miệng.
Ung thư khoang miệng
Mặc dù hiếm khi xảy ra, sự xuất hiện của mụn nước trong miệng không thể xem nhẹ, vì nó có thể là triệu chứng của ung thư khoang miệng. Đặc điểm của bệnh này thường là các bọng nước màu trắng hoặc các vết loét bất thường trên niêm mạc miệng như lợi, má hoặc vòm miệng. Khi các vết loét này không lành và kéo dài hơn hai tuần, đây có thể là dấu hiệu của ung thư khoang miệng.
Các triệu chứng khác bao gồm cảm giác đau tai, khó nuốt, cứng hàm và thậm chí sưng hạch ở cổ. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng.
Bệnh sởi hoặc bệnh thủy đậu
Cả hai bệnh này đều do virus gây ra và có thể xuất hiện các mụn nước trong miệng. Ở bệnh sởi, các nốt Koplik xuất hiện trong miệng trước khi phát ban ngoài da. Trong khi đó, thủy đậu gây ra các mụn nước khắp cơ thể bao gồm cả niêm mạc miệng.
Các nguyên nhân khác (dị ứng, kích ứng thực phẩm, chấn thương…)
Ngoài các bệnh lý, mụn nước trong miệng còn có thể do dị ứng, kích ứng thực phẩm hoặc chấn thương. Một số thực phẩm như cay, nóng hoặc các chất có tính acid có thể gây kích ứng niêm mạc miệng, dẫn đến mụn nước. Chấn thương do cắn phải vật sắc nhọn hoặc va đập cũng có thể làm tổn thương niêm mạc, gây ra các vết loét hoặc mụn nước.
Cách điều trị mụn nước trong miệng
Cách chữa mụn nước ở trẻ em
Trẻ em thường gặp tình trạng mụn nước trong miệng do các nguyên nhân như nhiệt miệng, viêm miệng hoặc do các bệnh lý nhiễm trùng. Việc điều trị cho trẻ em cần phải hết sức thận trọng và an toàn.
Phương pháp điều trị cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ:
- Vệ sinh miệng bằng nước muối sinh lý: Đây là phương pháp đơn giản nhưng hiệu quả. Sử dụng gạc tiệt trùng nhúng vào nước muối sinh lý để lau nhẹ nhàng khoang miệng giúp làm sạch vi khuẩn, ngăn ngừa viêm nhiễm.
- Thay đổi chế độ ăn uống: Bổ sung các thực phẩm mát, giàu vitamin A, C để tăng cường sức đề kháng và giúp vết thương nhanh lành. Các thực phẩm như nước cam, cà chua, rau ngót sẽ rất tốt cho trẻ.
- Đảm bảo trẻ uống đủ nước: Cung cấp đủ nước là một phần quan trọng giúp cơ thể trẻ hồi phục nhanh hơn. Đặc biệt, vào mùa hè, cha mẹ có thể thường xuyên lau người cho bé bằng nước mát để giúp bé giảm bớt cảm giác nóng trong miệng.
Phương pháp điều trị đối với trẻ lớn:
- Sử dụng nha đam (lô hội): Nha đam có tính kháng viêm và giảm sưng, giúp giảm đau cho trẻ. Lấy một ít gel nha đam, thoa lên vết mụn nước và để trong khoảng 1 tiếng. Thực hiện 2 lần mỗi ngày.
- Mật ong: Mật ong có khả năng kháng khuẩn mạnh, giúp làm dịu vết thương trong miệng. Sử dụng tăm bông để bôi mật ong nguyên chất lên mụn nước, giữ trong miệng từ 1-2 giờ rồi rửa sạch.
Cách chữa mụn nước trong miệng ở người lớn
Ở người lớn, mụn nước ở miệng có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau từ nhiệt miệng, viêm loét miệng đến các bệnh lý khác như herpes miệng. Dưới đây là các phương pháp điều trị phổ biến.
Phương pháp điều trị cho người lớn:
- Sử dụng thuốc bôi hoặc thuốc uống: Các thuốc bôi như Oracortia, Kamistad, Orrepaste có tác dụng giảm đau và kháng khuẩn tại chỗ. Bác sĩ có thể kê đơn thuốc uống hoặc thuốc bôi để giảm sưng viêm và nhanh lành mụn nước.
- Sử dụng nguyên liệu tự nhiên: Các nguyên liệu tự nhiên như giấm táo, cây phỉ (witch hazel), tinh dầu trà xanh hoặc tinh dầu thầu dầu có tác dụng kháng khuẩn và giảm viêm. Thoa nhẹ nhàng một trong các nguyên liệu này lên mụn nước, để trong miệng khoảng 1 giờ rồi súc miệng lại với nước sạch.
- Sử dụng nước ấm: Chườm nước ấm lên vùng mụn nước có thể giúp giảm đau và làm dịu vết thương. Bạn có thể dùng một miếng vải sạch nhúng vào nước ấm, sau đó đắp lên vết mụn nước trong khoảng 20-30 phút mỗi ngày.
Cách phòng ngừa tình trạng nổi mụn nước trong miệng
Câu hỏi thường gặp
Mụn nước trong miệng có lây không?
Mụn nước trong miệng có thể do nhiều nguyên nhân, bao gồm nhiễm virus như Herpes Simplex. Virus này có thể lây lan qua tiếp xúc trực tiếp với da hoặc nước bọt của người nhiễm. Do đó, việc hôn hoặc sử dụng chung đồ dùng cá nhân với người có mụn nước miệng có thể dẫn đến lây nhiễm.
Có nên chích vỡ mụn nước trong miệng không?
Thông thường, không nên tự ý chích vỡ mụn nước trong miệng, vì việc này có thể gây nhiễm trùng hoặc làm tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn. Nếu mụn nước gây đau hoặc ảnh hưởng đến sinh hoạt, nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn và điều trị phù hợp.
Làm thế nào để phân biệt mụn nước trong miệng với các bệnh lý khác?
Mụn nước trong miệng có thể do nhiều nguyên nhân, bao gồm nhiệt miệng, nhiễm virus hoặc các bệnh lý khác. Để phân biệt và xác định nguyên nhân chính xác, cần dựa trên các yếu tố như:
- Vị trí xuất hiện: Mụn nước xuất hiện ở đâu trong miệng?
- Kích thước và số lượng: Mụn nước lớn hay nhỏ, xuất hiện đơn lẻ hay nhiều?
- Thời gian tồn tại: Mụn nước kéo dài bao lâu?
- Kèm theo triệu chứng khác: Có sốt, đau họng, hạch bạch huyết sưng hay không?
Để có chẩn đoán chính xác và hướng điều trị phù hợp, nên tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa.
Kết luận
Hy vọng những chia sẻ của YB Spa trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng nổi mụn nước trong miệng với nguyên nhân và cách điều trị an toàn. Dù đây có thể là dấu hiệu của những bệnh lý không quá nguy hiểm, nhưng cũng không nên chủ quan. Nếu triệu chứng kéo dài hoặc lan rộng, bạn nên thăm khám sớm để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời.
